1. GENEL SAVUNMA FELSEFESİ
Başarılı olmak ve kazanmak için, savunma, antrenör ve oyuncular tarafından önemi kavranılarak hem sevilmeli hem de iyi uygulanmalıdır.
İyi savunma rakibine üstünlük sağlayabilmek demektir.
Savunma her zaman vefalıdır, hücum ise zaman zaman nankörleşir. İyi savunma yapan takımlar hücumun nankör olduğu bu günlerde bile kazanma şansına sahip olabilir.
Başarılı savunmaların tümünün en önemli ortak özelliği rakibin oyun düzenini bozmaktır. Kolay atışlar engellenmelidir. Savunma kuralları iyi uygulanılarak rakibi rahat ve istediği gibi oynatmamak gerekir.
Basketbol da en çirkin sayı ikinci atıştan yenen sayıdır. Rakip başarılı bir atış yapmamışken bir yada birkaç kez şans tanımak savunmayı hem daha çok yorar hem de acizliğini gösterir.
Savunma potasında kurulan hava topu hakimiyeti iyi savunmanın bir parçasıdır.
İyi bir savunma sonrası elde edilen toplarla hücumun etkinliği daha da artar. Hızlı hücum şansını çoğaltır.
Başarılı bir savunma için oyuncuların fiziki gücünün üstün olması da gerekir.
Tüm oyuncularda kendi başına iyi savunma yapma azmi ve çabası olmalı ancak yardımlaşma duygusunun önemini aklından çıkartmamalıdır.
SİZİN SAVUNMA FELSEFENİZ NE OLMALIDIR?
UTAH baş antrenörü JERRY PIM kendi savunma felsefesini şu sorularla anlatıyor:
1_ Kişi savunmasından ne beklediğini belirlemelidir.
2_ Tam olarak savunma hakkında ne düşünüyorsun ?
3_ Savunmada kullanmak üzere ne kadar zaman istiyorsun ?
4_ Tempoyu hücum mu tayin edecek ?
5_ Oyun sırasında savunmayı değiştirmekten hoşlanır mısın ?
6_ Ne kadar zone savunma oynamak istiyorsun ?
Burada bu soruları örnek olması açısından kullanıyorum. Sizde felsefenizi oluştururken bu gibi soruları kendi kendinize sormalısınız.
Konuyu biraz daha açmak için Sezaviska’nın (Partizan) görüşlerini bir seminer konuşmasından Seyfi Kuştimur’ un derlemeleriyle sunuyorum:
(Antrenörün savunma görüşü önemlidir ve yetenekli olması gerekir. Antrenör istediği savunmayı seçebilir. Bazı antrenörler savunma yaptırayım derken hiç yaptıramaz. Bazıları atak, bazıları pasif savunma yaptırırlar. Bazı antrenörler savunmayı yerleştirirken büyük sorunlarla karşılaşmayabilirler. İyi savunma için küçük sorunların çözülmesi gerekir. Adam adama savunmayı seçen bir antrenör oyuncularını buna göre hazırlayabilmelidir. Aksi taktirde başarısız olur. Antrenörler son derece sabırlı olmalıdır.
Antrenör bir savunmayı seçtikten sonra değişik uygulamaları seçip bunu işlemeli ve geliştirmelidir. Antrenörler savunma üzerinde çok düşünmelidirler, yaratıcı olmalı, kopyacı olmamalıdırlar.
Savunmayı seçmeye büyük zaman ayırın. Antrenörlerin bu konuya zaman ayırmaları istenir. Genellikle antrenörler başkalarının görüşlerini hemen benimsiyorlar. Bunun tamamen karşısındayım. Antrenörlerin kendi savunmalarını seçmeleri ve bu savunma konusunda çok düşünmelerini istiyoruz. Sistemi kendi değiştirmelidir. Bir yerden okuduğu veya gördüğü savunmayı denerse başarılı olamaz. Antrenörlerin başkalarının savunmasını benimsemeleri zihinsel olarak gerilemelerine neden olabilir. Bir antrenörün 1.3.1.’ i başarı ile uygulayabilir. Çünkü bütün koşullar o savunma ve takım için yeterli ve uygundur. Aynı koşullar sizin için elverişsiz olabilir.
Antrenörler savunmalarını seçmeden önce çok düşünmelidirler. En iyisini seçmelidirler. Kendi oyuncularının fiziksel ve psikolojik yapıları, uzun adamları, kısa oyuncuların yetenekleri, hırsları, çalışma hevesleri, inançlarını göz önünde bulundurup, savunma sistemini oluşturmalıdırlar.)
Bu görüşler doğrultusunda kendi savunma felsefenizi belirlerken rakipleri durumları, maçların yoğunluğu, seyirci ve saha faktörü gibi etkenlerle takımınızın bulunduğu katagori seçiminizi mutlaka yönlendirmelidir.
Esas savunmanızın yanında her zaman kullanmaya ihtiyacınız olacak seçenekleri de gözden geçirmelisiniz. Her türlü ve çeşitli tuzaklarla hazırlanmış savunmaları iyi uygularsanız başarı hemen karşınızda sizi bekliyor olacaktır.
2. BASKETBOLDA SAVUNMA İÇİN PSİKOLOJİK VE FİZİKSEL GEREKSİNİMLER
Takım her oyuncunun kendine özgü bir takım görevleri vardır. Bir oyuncunun fiziksel gücünün yüksek olması o oyuncunun iyi savunma yapacağı anlamına gelmez. Her oyuncu bir savunma oyununu kendi kendine geliştirmeyi amaç edinmelidir. Bir oyuncunun yalnız hücumda başarılı olması yeterli değildir, bu başarıyı savunmada da gösterebilmelidir. Sağlam ve kontrollü bir savunma mükemmel bir mantık ister.
Mücadeleci oyuncu yere çökük vaziyette rakibinin ayak hareketlerine uygun hareket eder. Oyuncu görevini sonuna kadar götürebilecek bir görev anlayışı içinde olmalıdır. İstek, azim ve gurur güçlü bir savunma oyuncusu için gereklidir. En azından rakibine ikili mücadelelerde yenildiği zaman bir üzüntü duyabilmeli ve bunu gurur meselesi yaparak rakibinin ikinci bir mücadeleyi kazanmasını engellemeye çalışmalıdır. İyi oyuncular hem hücumda hem de savunmada başarılı olan dolayısıyla sahanın her yerinde görevini tam olarak yapan oyunculardır.
İyi bir savunma yapılabilmesi için savunma oyuncusunda bulunması gerekli zihinsel özellikler:
1_ İSTEK
Oyuncular savunma yapmayı pek sevmezler ancak antrenörler bilgili davranarak ağır ve yorucu çalışmayı gerektiren savunmayı istekle yapmalarını sağlayabilir. İstek olmadan yapılan bir savunma istenilen amaca ve düzeye ulaşamaz.
2_ UYANIKLIK VE HAZIR OLMA
Hücum oyuncusunun yapabileceği her türlü harekete karşı hazırlıklı olmalı ve anında tepki gösterebilmelidir.
3_ SOGUKKANLILIK
Savunma oyuncusu hücum oyuncusuna üstünlük sağlamak için soğukkanlılığını korumalı, sakin düşünebilmeli, olaylar karşısında paniğe kapılmamalıdır.
4_ ÜSTÜNLÜK SAĞLAMA VE ATAK OYNAMA
Eğer savunma oyuncusu atak oynamıyorsa, atak değilse hücum oyuncusuna üstünlük sağlayamaz ve eğer hücum oyuncusu daha ataksa üstünlüğü elde eder ve savunmayı çok zor durumlarda bırakır. Bu nedenle bu iki kavramı bir arada düşünmek gerekir. Savunma daha oyunun başında kendisini kabul ettirmeli ve bunu sağlamak için atak oynamalıdır.
5_ DİKKATLI OLMA
Savunmada bütün dikkat toplanmalıdır. Dinlenmek gerekirse bunun hücumda yapılması gerekir.
6_ KENDİNE GÜVEN
Hücum oyuncusuna savunmanın üstünlüğünü kabul ettirebilmelidir. Bunu sağlamak için oyuncusunun kendisine ve dolayısıyla yaptığı savunmaya güvenmesi gerekir. Oyuncunun kendisine güvenmesi içinde cesur olması gerekir.
7_ KENDİ KENDİNİ TARTMA
Savunucu kendi yeteneklerini bilmeli ve savunmada ne zaman atak ve ne zaman uzak oynayacağını bilmelidir.
İyi bir savunma yapabilmek için savunma oyuncusunda bulunması gerekli fiziksel özellikler:
1_ ÇABUKLUK
Savunmacıda ve genelde sporcuda aranacak niteliklerin başında çabukluk gelmelidir.
2_ VÜCUT DENGESİ
Vücut ağırlığı her iki ayağa eşit olarak dağıtılmalı, ayaklar topuklar dahil tamamen yere basmalı ve omuzlardan biraz daha açık tutulmalıdır. Dizler bükük olmalı, sırt dik, vücut yumuşak tutulmalıdır.
3_ ELLERİN VE KOLLARIN DURUŞU
Eğer hücum oyuncusu topsuzsa bir el topa diğeri topa doğru tutulur. Eğer hücum oyuncusunun elinde top varsa atışına engel olmak için öndeki kol görünüm seviyesinde tutulur, diğer kol ise hücum oyuncusunun top sürmesine engel olmak ve arkadan yapılacak perdelemeleri sezmek için aşağıda ve yanda tutulur.
4_ GÖRÜŞ
Savunma oyuncusu hücum oyuncusunun elinde top varsa göğsüne bakmalıdır. Eğer hücum oyuncusu topsuz ise savunma oyuncusu, savunduğu oyuncuyla topu ve bu aradaki bütün alanı görmelidir. Eğer top veya hücum oyuncusunun bakış açısı dışında kaldıysa hücum oyuncusuna çok dikkat edilmelidir. Eğer hücum oyuncusu görüş alanından çıkarsa hemen üç saniye koridoruna koşup hücum oyuncusuyla burada temas sağlamaya çalışmalıdır.
5_ KONUŞMA
a) Yüksek sesle
b) Anlaşılır
c) Kısa
d) Emir verircesine kesin
6_ AYAK HAREKETLERİ VE POZİSYON
Burada sadece kayma adımlarının nasıl olacağını göreceğiz. Savunma stance pozisyonunda bir adım yana atılır, diğer ayak yere sürütülerek omuz genişliğinde olacak şekilde yanına çekilir ve hareket mekaniği böyle devam eder.
Not: Savunma katagorisi içinde kullanılan bilgiler bilgiler Özer Özeler lisans bitirme tezinden alınmış olup kaynaklar aşağıda sıralanmaktadır.
Kaynaklar:
1. American Eğitim Programı,(1998)Çocular ve Gençler İçin Basketbol Antrenörlüğü, Beyaz Yayınları,İstanbul.
2. Artış H. Merhaba Basketbol, Ülker Yayınları.
3. Aydınlı E. (1985) 1.3.1. Bölge Savunması, G.Ü. Gazi Eğitim Fak. Beden Eğitimi ve Spor Bilimi Lisans Bitirme Tezi, Ankara.
4. Aysan h. (1981), Basketbolda Baskılı Savunmalarda Top Çıkarma, Gazi Y. O. Beden Eğitimi Bölümü Lisans Bitirme Tezi, Ankara.
5. Burgul A. (1999) Adidas European ABC All-Star Camp Berlin.
6. Dündar U.(1999) Basketbolda Kondisyon, Bağırgan yayınevi, Ankara.
7. Erdoğan M.(1981) Basketbol da Bireysel Savunma, Gazi Y. O. Beden Eğitimi Bölümü Lisans Bitirme Tezi, Ankara.
8. Kahya M. (1994), Adam Adama Savunma Teknikleri Bireysel ve takım Halinde, Gazi Y. O. Beden Eğitimi Bölümü Lisans Bitirme Tezi, Ankara.
9. Lüle L. (1993), Basketbol Tekniği, Bursa.
10. Mossimino R. Offensive Skills Drill and Moves, Eğitim cd si.
11. Oksal S. (1980), Basketbolda Savunma, Gazi Y. O. Beden Eğitimi Bölümü Lisans Bitirme Tezi, Ankara.
12. Sevim Y. (1991), Basketbol Teknik Taktik Antrenman, Gazi Büro Kitapevi,1 Baskı, Ankara.
13. Urartu Ü. Basketbol Teknik Taktik Kondisyon, İnkılalap Yayınevi, 4 Baskı.
14. Wootten M. Coaching Basketball Successfully, Leisure Press
15. www.bbhighway.com internet sitesinden 04.03.2004 te alıntı yapılmıştır.
16. Yıldız B. (1981) Adam Adama Müdafa, Gazi Y. O. Beden Eğitimi Bölümü Lisans Bitirme Tezi, Ankara.
